Choroby błony śluzowej
Jama ustna to nie tylko zęby. To także tkanki miękkie takie jak dziąsła, język, wargi, błona śluzowa policzków, dna jamy ustnej oraz podniebienia twardego i miękkiego. Wiele chorób ogólnoustrojowych może manifestować się właśnie w obrębie tych tkanek. Często jama ustna jest odbiciem zdrowia ogólnego i tego, co dzieje się w całym organizmie człowieka. Zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej mogą pojawiać się w trakcie trwania choroby układowej, a nawet poprzedzać wystąpienie zmian ogólnych.
Do jednych z najczęstszych jednostek chorobowych manifestujących się na błonie śluzowej jamy ustnej zaliczamy: liszaj płaski, pęcherzycę, pemfigoid, rumień wysiękowy wielopostaciowy oraz toczeń rumieniowaty. Ale warto również wspomnieć, że w przebiegu takich chorób jak np. alergie pokarmowe, niedokrwistość czy nieswoiste choroby jelit również może dochodzić do pojawienia się zmian w jamie ustnej. Dlatego tak ważna jest diagnostyka zmian pojawiających się na błonie śluzowej jamy ustnej, która często obejmuje nie tylko badanie kliniczne i wykonanie zdjęć rentgenowskich w gabinecie stomatologicznym, ale także jest diagnostyka poszerzona o badania ogólne krwi, badania mikrobiologiczne i mykologiczne oraz badania histopatologiczne i immunologiczne (pobranie wycinków błony śluzowej). Leczeniem chorób błony sluzowej zajmuje się dentysta specjalista periodontolog.
Zmiany w przebiegu wielu chorób mają charakter przewlekłych nadżerek błony śluzowej jamy ustnej, które w znaczny sposób utrudniają przyjmowanie stałych pokarmów, szczotkowanie zębów i powodują znaczny dyskomfort w życiu pacjenta.
Na zdjęciu 1 pacjenci z rozpoznanym pemfigoidem błon śluzowych.
Na zdjęciu 2 pacjenci z rozpoznaną pęcherzycą.
Na zdjęciu 3 pacjent z toczniem oraz pacjent z liszajem płaskim.
Zmiany na błonie śluzowej
Na błonie śluzowej jamy ustnej występują różne zmiany m.in. zmiany zanikowe, rozrostowe, nadżerki czy owrzodzenia. Mogą przyjmować rożny kształt i występować w różnych lokalizacjach, np. na języku, podniebieniu, w dnie jamy ustnej, na dziąsłach czy błonie śluzowej policzka. Część z nich to zmiany łagodne, a część to zmiany przednowotworowe lub złośliwe. Dlatego tak ważna jest czujność. Rozstrzygającym badaniem jest pobranie wycinka lub usunięcie zmiany w całości i przekazanie go do badania w powiększeniu pod mikroskopem przez patomorfologa czyli tzw. badania histopatologicznego.
Na zdjęciu 1 zmiana rozrostowa w okolicy kąta ust powstała pod wpływem przewlekłego urazu, ok. 6 lat temu, nawykowo przygryzania przez pacjenta – rozpoznanie histopatologiczne: włókniak.